Hoe ontstaat een peesletsel?

Pezen zijn bindweefselstructuren die passief de kracht, ontstaan in de spier, gaan overbrengen naar het bot. Anderzijds gaan deze structuren ook energie opstapelen voor een efficiënte beweging. Bij normale beweging van het paard in stap of draf ligt de verlenging van de pees tussen de 3 en 5%, welke in rust terug de oorspronkelijk vorm aanneemt. Dit noemt men de elastische fase waarbij het peesoppervlak enkel zijn golfvorm verliest.

Wanneer men de pees meer belast, dus een verlenging van meer dan 5% bekomt, treedt er beschadiging op. Er ontstaan permanente veranderingen in het peesweefsel. Dit noemt men de visco-elastische fase. Bij nog verdere verlenging van de pees (10-12%) stijgt de kans op een peesscheur.

Bij vluchters zijn er spanningen gemeten op de oppervlakkige buigpees van 12-16% waardoor deze tegen de limiet aan moet werken. Dit verduidelijkt waarom er bij vluchters een verhoogd risico is op peesletsels.

Na acute beschadiging van het weefsel komt een herstelmechanisme in actie.

Dit bestaat uit vier fasen: de acute ontstekingsreactie, de subacute herstelfase, de collageenvorming en de rijpingsfase.

  1. Als eerste is er de ontstekingsreactie welke enkele dagen tot twee weken kan duren.

  2. Hierna begint de herstelfase, welke gekenmerkt wordt door angiogenese en infiltratie van fibroblasten in het beschadigd weefsel. Deze fase kan enkele maanden duren.

  3. Als derde is er de collageenvorming. Deze fase is zeer belangrijk voor de genezing van de pees, aangezien het type collageen de mechanische eigenschappen beïnvloedt en de kans op herval bepaalt. Gezond peesweefsel bestaat voornamelijk uit type I collageen, maar bij peesherstel vindt men het collageen type III in een hoger percentage terug nl. 20-30% terwijl dit in gezond peesweefsel maar 1-3% is bij paarden. Collageen type III produceert smallere, minder georganiseerde vezels en geeft structureel herstel maar geen functioneel herstel van de pees. Er is verlies van de oorspronkelijke sterkte en elasticiteit en dus ook een verhoogd risico op nieuwe blessures. Vergelijkbaar met kraakbeenherstel zal het gevormde littekenweefsel in de pees brozer zijn als het originele weefsel en dus gepredisponeerd zijn voor herval.

  4. Uiteindelijk is er de reorganisatie of de rijpingsfase van het herstelde weefsel. Hier wordt het collageen type III gedeeltelijk vervangen door het collageen type I. Tijdens deze fase is het belangrijk de longitudinale oriëntatie van de peesvezels te verbeteren door beperkte belasting. Aan de andere kant moet men indachtig blijven dat buitensporige oefeningen het herstelproces wel kunnen verstoren. 

Herhaalde overbelasting van de pees geeft aanleiding tot chronische letsels. Deze pathologie verschilt van acute peesverwonding wegens de afwezigheid van een ontstekingsfase. Er is een reactief stadium waar peescellen vermenigvuldigen en de productie van proteoglycanen verhoogt. Hierdoor gaat de pees zwellen en wanneer de belasting afneemt, kan ze terug evolueren naar haar normale dikte. Wanneer de pees overbelast blijft, kan beschadiging zich voordoen. Tenocyten blijven vermenigvuldigen en produceren hoge aantallen proteoglycanen, wat resulteert in een matrix desorganisatie. Dit verloopt naar een degeneratieve fase waar de gevormde matrix verandert naar een meer uitgesproken acellulair gebied met hoge vasculariteit en verminderd.

 

Contact

Equipartners
Mitswegestraat 138
B-8480 Eernegem

00-32-494-082716

Equipartners : kwaliteit in diergeneeskunde en revalidatie

Hydrotherapie